Binnenstad Oudewater: historisch én met de tijd mee

Hoe zorg je dat een historisch stadje als Oudewater zich niet alleen redt, maar zich zelfs kan blijven ontwikkelen in deze tijd? En welk bestemmingsplan past daarbij? De gemeente buigt zich over die vragen, voor de invulling maakt het gebruik van de mogelijkheden van de Crisis- en herstelwet.

Situatie

De binnenstad van Oudewater heeft een grote cultuurhistorische waarde die veel toeristen trekt. Het is een beschermd stadsgezicht met veel monumentale panden, tegelijkertijd is het een van de economische dragers van Oudewater. De voorzieningen zijn er niet meer alleen voor eigen inwoners, maar ook voor toeristen. Ondernemers hebben innovatieve ideeën over de ontwikkeling van Oudewater richting de toekomst. De gemeente wil daar met een flexibel planologisch kader passend en daadkrachtig op inspelen. Dat behoudt én versterkt de lokale economie.

In het bestemmingsplan wil de gemeente de nadruk leggen op de beeldkwaliteit en het historische karakter van de binnenstad. Ze wil de binnenstad aantrekkelijk en vitaal houden en waar mogelijk versterken. Een levendige binnenstad om in te wonen, recreëren en ondernemen. Dat vraagt om flexibiliteit, bijvoorbeeld door het toestaan van functies en gebouwen die binnen de cultuurhistorische kaders en de beeldkwaliteit passen.

Waarom de Crisis- en herstelwet?

Om haar flexibele toekomstplannen te kunnen uitvoeren maakt de gemeente gebruik van de mogelijkheden van de Crisis- en herstelwet (Chw). Dit kan bijvoorbeeld met:

• de uitgestelde uitvoerbaarheidstoets
• het opnemen van een meldingsplicht voor bepaalde activiteiten
• de verruiming van het gebruik van beleidsregels (in dit geval het beeldkwaliteitsplan)

Ook kan de gemeente dankzij de Chw de erfgoedverordening opnemen in het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte. Zo wordt, naast het Aanwijzingsbesluit beschermd stadsgezicht en de monumentenaanwijzingen, het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte het integrale toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen.

Ervaringen en resultaten

Bij het opstarten van het plan bleek er te weinig tijd te zijn om complexe plannen nog vóór de invoering van de Omgevingswet om te vormen. Bijvoorbeeld, het centrumplan voor Oudewater veranderen naar een Omgevingsplan nieuwe stijl in Chw-verband. De gemeente heeft er daarom nu voor gekozen om in kleine gebieden te oefenen met het tot stand brengen van de nieuwe omgevingsplannen.

Na de inwerkingtreding van de Omgevingswet gaat de gemeente Oudewater de transitieperiode gebruiken om tot een actueel nieuw omgevingsplan te komen, dat aansluit op de omgevingsvisie. Op dit moment verdiept Oudewater zich nog in vragen als: wat vinden we echt belangrijk? En: wat willen we aanpakken? Pas daarna gaat de gemeente echt met het plan aan de slag.

Op dit moment heeft het project echter al een waardevolle opbrengst opgeleverd: Oudewater heeft al veel kennis opgedaan over de Omgevingswet en men weet veel beter wat de eigen wensen en eisen zijn.